Zoals menigeen weet begon het Flaeijelfeest met een dorsdemonstratie in 1977 van een dorskast aangedreven door de stoomlocomobiel. Dit jaar viert de stoomlocomobiel haar 100 jarig jubileum; een eeuw oud! Morgen verdient de dorsmachine daarom extra aandacht.
Het verhaal van de dorsmachine
Wij vertellen graag het verhaal achter deze dorsmachine in het kort. Het gedetailleerde verhaal staat in de Flaeijelkrant 2019.
De stoomlocomobiel is dit jaar exact 100 jaar oud. Frans Pellikaan, oprichter van het Flaeijelfeest, kocht hem van handelaar Nanne Bekkema uit Epe. De dorsmachine kwam destijds bij Loonbedrijf De Boer uit Jubbega vandaan. Dhr. Pellikaan had als huisarts een passie voor het boerenleven. Samen met Fedde Bijker en Albert Veenstra waren zij altijd op ‘strooptocht’ en daar kwam vrij snel Rinse van der Woude bij. Was er ergens ‘oud ijzer’ te koop, dan stond het even later bij Pellikaan in de schuur.
Fedde en Albert restaureerden en renoveerden al die oude werktuigen. De dorsmachine was eigenlijk technisch gezien, redelijk in orde. Uiteindelijk werd de eerste demonstratie met de dorskast in 1977 georganiseerd en zo ontstond het Flaeijelfeest. Frans Pellikaan als initiator en Fedde, Albert en Rinse als ‘de mannen van de dorsmachine’.
Demonstreren met de dorsmachine
Mannen van het eerste uur wie verantwoordelijk waren voor het demonstreren van de machine waren: Fedde Bijker als teskbaas/machinist, Albert Veenstra als pakkensjouwer, Frans Wijbenga, Symen Bosma en Arend Dijksma stonden op de kast en gooiden het stro naar boven en tenslotte waren Ingbert Hoekstra en Wiebe Plantinga de ervaren naaldgooiers. Natuurlijk mag de stoker Rinse van der Woude niet worden vergeten. Zonder stoom geen demonstratie….
Passie voor het boerenleven
De heer Pellikaan had als huisarts een passie voor het boerenleven. Hij kocht de dorsmachine destijds bij Loonbedrijf De Boer uit Jubbega en met de stoomlocomobiel werd de dorskast aangedreven. Een oude dorskast éven laten draaien vraagt om arbeid; om mankracht.
Nog ieder jaar wordt de dorskast, samen met de stoomlocomobiel in werking gezet tijdens het Flaeijelfeest. De “terskbaas” (machinist), de (stro)pakkensjouwer, de mannen die de stropakken naar boven gooien, naaldgooiers, graanmeter en de stoker van de dorsmachine….. Om zo’n indrukwekkend gevaarte aan de gang te krijgen, zijn er zeker 7 – 12 mensen nodig om te kunnen dorsen.
Kennis doorgeven
Pellikaan gaf zijn kennis door aan zijn kinderen en kleinkinderen. Zoon Bertjan Pellikaan: “Kennis over historie en techniek en de ervaringen uit het verleden, moet je delen. Zo blijft het oude (voort) leven. Je moet voor deze hobby echter wél een passie hebben, anders werkt het niet. Ongemerkt zijn de uren van al die (flaeijel)vrijwilligers niet te tellen.” Het publiek kan dit jaar vanaf 11.30 uur non stop kijken naar de draaiende dorsmachine. Er is ruim voldoende graan geoogst en zo’n demonstratie is echt een belevenis!